Në UKZ është mbajtur takim bashkëbisedues me prozatorin dhe studiuesin e letërsisë shqipe Behar Gjoka

Në Universitetin Publik “Kadri Zeka” në Gjilan, u mbajt takim bashkëbisedues me prozatorin dhe studiuesin e letërsisë shqipe Behar Gjoka. Fillimisht të pranishmit i përshëndeti Rektori, Prof. Dr. Bajram Kosumi, i cili tregoi për njohjen e tij me shkrimtarin Behar Gjoka, duke pohuar se studimi i tij për Budin është ndër studimet më të vlefshme të kritikës letrare, e me vlerë të posaçme janë edhe studimet e tjera e njëherësh krijimtaria e tij letrare, që e bëjnë emrin e Behar Gjokës ndër emrat më të shquar të letërsisë e kritikës letrare shqiptare.

Pas tij fjalën e mori Ambasadori i Republikës së Shqipërisë në Kosovë z. Qemajl Minxhozi, i cili duke vlerësuar veprën kritike të Behar Gjokës tha se në studimin për Pjetër Budin, Behar Gjoka e ka shikuar dhe e ka eksploruar personalitetin e Budit. Njëherësh Ambasadori Minxhozi, Behar Gjokën e ka cilësuar ai ambasador të letrave shqipe.

Pas tij, fjalën e mori shkrimtari Namik Dokle, njëherësh ish kryetar i Parlamentit të Shqipërisë, i cili tha se në arenën e studimeve të Behar Gjokës kanë hyrë emra të rëndësishëm si: Pjetër Budi, Ismail Kadare, Martin Camaj, Mitrush Kuteli, Kasëm Trebeshina, Migjeni, Anton Pashku etj. Në librat studimorë me seriozitet shkencor zbulon shenjat e pavëna re më parë. Sepse sipas Dokles, ai analizon tekstin letrar, jo biografinë. Ai është polemist, por jo idhnak. Ai është i dashuruar me të bukurën, ka thënë mes tjerash z. Namik Dokle.

Në vazhdim fjalën e mori Dekani i Fakultetit të Edukimit  Merxhan Avdyli, i cili shfaqi një paraqitje të shkurtër për jetën dhe veprën e Behar Gjokës, vlerën letrare të romaneve të tij dhe e përfundoi me vlerësimin se  Behar Gjoka jo rastësisht ka studiuar autorët më të mirë shqiptarë, sepse vetë profili i tij si romansier dhe studiues është i tillë.

Gazetari dhe kritiku letrar Aleksandër Çipa foli për librin e ri të Behar Gjokës “Hejzat e Pashkut”. Thotë se Behar Gjoka nuk sjell monografi kritike, por përkundrazi sjell një proces i cili bart kontributin e studiuesit të mirëfilltë letrar. Sipas tij, Behari sjell një proces të dekodifikimit të stilit e gjuhës së Anton Pashkut dhe preferon të vendos në epiqendër tekstin e Pashkut.

Në vazhdim fjalën e mori botuesi i shtëpisë botuese “Buzuku”, Avdullah Zeneli, i cili ndër tjerash tha se disidencën e lidhim vetëm me diktaturën, disidencë kemi edhe në ditët e sotme.

Pas tij, fjala i takoi profesorit të Fakultetit të Edukimit, z. Flamur Malokut i cili tha se koncepti i tjetrit në të gjitha studimet e Behar Gjokës është refuzim ideologjik dhe pranim i tekstit të hapur. Behar Gjoka krijon një ndër studimet më të plota për Pashkun. Behar Gjoka nuk ngarkohet ideologjikisht sepse është ai, veta e tretë: lexuesi.

Ndërkaq, një diskutim shumë i mirëfilltë letrar u krijua me pyetjet e studentëve, ndër të cilat më të rëndësishmet ishin:

Të shkruarit letërsi apo kritikë letrare? Cila është fusha juaj e preferuar?

Ku qëndron romani i sotëm shqiptar?

Çfarë mendoni për kritikën aktuale që zhvillohet në Tiranë?

Cili është roli i shkrimtarëve shqipfolës në shoqërinë tonë?

A mendoni se kritika letrare e ka orientuar letërsinë ashtu si duhet të jetë ajo?

Çfarë mendoni për kritikën letrare në Kosovë?

Shkrimtari dhe studiuesi i shquar Behar Gjoka ndër tjerash u përgjigj: “ Letërsia është atdheu i qenies. Leximi na bën të kuptojmë që jeta ka kuptim. Kritiku është lexuesi i parë. Kritika është oqeani ku ne mund të notojmë si studiues. Ka kritikë, por nuk ka hapësirën që do të duhej të kishte kritika letrare.